Thứ Tư, 23 tháng 3, 2022

Tiến Trình Công Nghệ Chế Tạo Chi Tiết Máy Dạng Hộp - Công nghệ chế tạo máy [congnghehcv]

Tiến Trình Công Nghệ Chế Tạo Chi Tiết Máy Dạng Hộp

Để thực hiện Tiến trình công nghệ chế tạo chi tiết máy dạng hộp, chúng ta cần phải tìm hiểu về Đặc điểm chi tiết máy dạng hộp; Những yêu cầu kĩ thuật chủ yếu chế tạo chi tiết máy dạng hộp và không thể bỏ qua việc cân nhắc,  lựa chọn vật liệu khi chế tạo hộp. Nếu cần, mời bạn xem lại nội dung bài trước tại đây.  

Nội dung bài viết này sẽ đề cập tới các thao tác trong tiến trình gia công hộp,  bao gồm: chọn chuẩn gia công; gia công mặt chuẩn; gia công mặt ngoài và các bề mặt lỗ và  kiểm tra chi tiết sau khi gia công. Tiến trình công nghệ chế tạo chi tiết máy dạng hộp gồm 5 bước sẽ được đề cập trong bài.


Link tải file bài viết này Nếu cần, bạn có thể tham khảo Cách tải file tài liệu trên Blog Công Nghệ HCV về máy tính tại đây nhé.

Xem thêm các bài viết thuộc chủ đề Công nghệ chế tạo máy:

1. Chọn chuẩn gia công

Khối lượng gia công chi tiết dạng hộp chủ yếu tập trung vào việc gia công các lỗ chính xác. Muốn gia công nhiều lỗ trên nhiều bề mặt khác nhau qua các giai đoạn gia công thô, gia công tinh,…cần tạo nên một chuẩn tinh thống nhất cho chi tiết dạng hộp.

-  Cần tạo chuẩn tinh thống nhất: thường là mặt ngoài và 2 lỗ chuẩn tinh phụ (có cấp chính xác đến 7 và khoảng cách xa nhất).

Hình 3.2. Phương pháp chọn chuẩn định vị trên chi tiết dạng hộp.

Việc chọn chuẩn thô cho nguyên công đầu tiên là hết sức quan trọng vì nó ảnh hưởng đến lượng dư gia công cũng như độ chính xác ở các nguyên công tiếp theo.

- Chọn chuẩn thô cần phải: phân bố lượng dư và độ chính xác ở nguyên công tiếp theo, có thể dùng phương án:

+ Mặt thô của lỗ chính (thường dùng nhất mặt này) khống chế 4 bậc tự do

Hình 3.3. Sơ đồ định vị khi chọn chuẩn thô ở nguyên công gia công đầu tiên

+ Mặt thô không gia công ở bên trong khống chế 3 bậc tự do.

+ Mặt trên của hộp hoặc mặt  trên của gờ vai khống chế 3 bậc tự do.

+ Trong sản xuất nhỏ chọn chuẩn bằng lấy dấu. Do việc chế tạo phôi kém chính xác. Khi lấy dấu dùng các mũi rà, mũi vạch, thước đứng,…vạch dấu vị trí các bề mặt, tâm các lỗ gia công. Tuy nhiên việc lấy dấu cho năng suất thấp, giá thành sản phẩm cao.

Hình 3.4. Sơ đồ lấy dấu chi tiết dạng hộp

2. Tiến trình công nghệ gia công các chi tiết dạng hộp bao gồm các giai đoạn chính sau:

 - Chọn chuẩn thô gia công bề mặt chuẩn để làm chuẩn tinh thống nhất cho việc gia công.

 - Sau khi có chuẩn tinh thống nhất ta tiến hành như sau: dùng mặt phẳng chuẩn và hai lỗ vuông góc với mặt phẳng đó làm chuẩn tinh thống nhất để:

 + Gia công các bề mặt còn lại.

 + Gia công thô và bán tinh các lỗ lắp ghép.

 + Gia công các lỗ không chính xác dùng để kẹp chặt.

- Gia công tinh các lỗ lắp ghép.

- Tổng kiểm tra.

Trình tự các bước tiến thành gia công chi tiết máy làm hộp bao gồm: 

Bước 1: Gia công mặt chuẩn

Mặt chuẩn thống nhất để gia công chi tiết dạng hộp là mặt phẳng và hai lỗ vuông góc với mặt phẳng đó, tuỳ theo kích thước và sản lượng:
 - Gia công mặt phẳng chuẩn: để gia công được phải chọn chuẩn thô là mặt đáy hoặc lỗ chính hay gờ vai hộp tùy theo độ chính xác của phôi, độ chính xác vị trí tương quan giữa mặt phẳng chuẩn với các bề mặt khác   
+ Sản lượng nhỏ dùng máy phay, bào vạn năng.
+ Hộp kích thước lớn có thể gia công trên máy tiện đứng cỡ nhỏ gia công trên máy tiện vạn năng với mâm 4 chấu.
+ Sản lượng lớn hoặc khối, hộp cỡ lớn hoặc trung bình nên gia công trên máy nhiều trục, máy bàn quay. Hộp cỡ nhỏ dùng chuốt hoặc máy tổ hợp.
- Gia công hai lỗ chuẩn thường được thực hiện trên máy khoan cần hoặc máy nhiều trục, tiến hành khoan - khoét - doa đảm bảo độ chính xác kích thước và vị trí.

Bước 2:  Gia công mặt ngoài của hộp

- Tuỳ theo kích thước và sản lượng:

+ Sản xuất nhỏ, đơn chiếc thường dùng phương pháp bào.

+ Sản xuất loạt thường dùng phay, hộp kích thước lớn dùng phay giường hoặc bào giường.

+ Trong sản xuất khối dùng phay liên tục trên máy có bàn quay, khi gia công tinh có thể mài.

Hình 3.2. Sơ đồ gia công chi tiết hộp trên máy phay có bàn quay đứng

  1. thân máy; 2. giá đứng; 3. dầm ngang; 4. xả ngang; 2. trục chính; 6. bàn quay;

7. dao gia công thô; 8. phôi; I. dao gia công thô; II. dao gia công tinh.

Bước 3: Gia công lỗ lắp ghép.

 Thời gian gia công các lỗ lắp ghép chiếm một tỷ lệ khá lớn. Vì vậy cần chọn phương pháp gia công hợp lý để đảm bảo độ chính xác và tạo điều kiện nâng cao năng xuất. Biện pháp gia công các lỗ lắp ghép của hộp phụ thuộc vào sản lượng và kết cấu của chi tiết.

 Độ chính xác kích thước của các lỗ phụ thuộc vào kích thước của dao. Độ chính xác về vị trí tâm lỗ, khoảng cách tâm các lỗ, độ song song độ vuông góc giữa các đường tâm lỗ với nhau được đảm bảo bằng các phương pháp sau:

- Tuỳ theo dạng sản xuất mà tiến hành trên máy: Doa, máy tổ hợp, đường dây tự động.

- Độ chính xác về kích thước và vị trí tương quan của lỗ thực hiện theo bạc dẫn hướng  hoặc xác định vị trí bằng tọa độ.

- Khi gia công trên máy tổ hợp nên chia ra nguyên công thô và tinh trên hai máy hoặc hai bước trên một máy.

- Lỗ có kích thước nhỏ gia công trên máy khoan nhờ bạc dẫn hướng và đầu khoan nhiều trục. Hoặc máy khoan cần có phiến dẫn 

- Trong sản xuất hàng loạt các lỗ chính xác gia công trên máy doa:

 Có 2 phương án gia công lỗ:

+ Gia công liên tục lấy lỗ vừa gia công làm dẫn hướng.

+ Gia công một bên sau đó quay đi 1800 gia công tiếp.

Hình 3.6. Sơ đồ doa tinh các lỗ trên một hàng lỗ của hộp trên máy doa ngang theo phương án dùng lỗ vừa gia công được để dẫn hướng dụng cụ cắt gia công lỗ tiếp theo

a. gia công lỗ ngoài cùng; b, c.  gia công lỗ tiếp theo; d.  gia công lỗ cuối cùng.

Hình 3.7. Sơ đồ doa tinh lỗ trên một hàng lỗ của hộp trên máy doa ngang theo phương án gia công lần lượt hai lỗ ngoài cùng sau đó dùng chúng để dẫn hướng dụng cụ cắt gia công lỗ tiếp theo

- Có thể dùng trục doa công xôn khi L(5 6)d.

 L - chiều dài phần nhô ra của trục dao từ mặt đầu trục chính.

 d - đường kính trục dao.

 Trục doa cần ngắn và cứng vững. 

- Đo kiểm tra đường kính lỗ không cần rút trục dao ra khỏi lỗ mà dùng dụng cụ  đặt trên trục doa. 

Bước 4: Gia công các lỗ kẹp chặt

 Trong các chi tiết dạng hộp, ngoài các lỗ lắp ghép còn có các lỗ phụ có ren hoặc không có ren để lắp với các gugiông hoặc xỏ bulông với mục đích kẹp chặt các chi tiết khác. Những lỗ này yêu cầu về độ chính xác và độ nhẵn bóng không cao. Việc gia công các lỗ phụ này cũng phải căn cứ vào sản lượng chi tiết và yêu cầu về độ chính xác để chọn biện pháp gia công. 

- Sản lượng ít gia công trên máy khoan vạn năng, khoảng cách lỗ thực hiện bằng việc lấy dấu hoặc nhờ các phiến dẫn.

- Sản lượng vừa dùng máy khoan cần có đầu Rơvonve. 

- Sản xuất lớn và khối gia công trên máy tổ hợp, máy nhiều trục.

 Với các lỗ có ren khi gia công chúng còn phảI thêm bước cắt ren, có thể ta rô bằng tay hay ta rô bằng máy.

Bước 5: Kiểm tra 

Trong quá trình chế tạo chi tiết dạng hộp cần phải kiểm tra. Việc kiểm tra giữa các nguyên công được tiến hành sau khi gia công các bề mặt quan trọng. Cuối giai đoạn gia công phải có tổng kiểm tra các yếu tố đã đề ra trong các yêu cầu kỹ thuật chế tạo chi tiết dạng hộp như kích thước, sai số hình dáng hình học, độ phẳng, độ thẳng của các mặt phẳng, độ song song, độ vuông góc, độ đồng tâm và khoảng cách tâm giữa các lỗ....

 - Kiểm tra độ thẳng của mặt phẳng bằng thước. Độ phẳng bằng bàn rà có bôi sơn hoặc dùng nivô.

- Kiểm tra hình dáng và kích thước  lỗ bằng thước cặp hoặc calíp có đồng hồ đo.

Hình 3.8. Kiểm tra lỗ bằng thước đo trong có trang bị đồng hồ so

- Kiểm tra độ đồng tâm bằng các trục tâm.   

Hình 3.1. Kiểm tra độ đồng tâm của hai lỗ

a. dùng trục kiểm gá trong bạc; b. dùng hai trục kiểm với đồng hồ

- Kiểm tra độ song song và khoảng cách các lỗ.

Hình 3.3. Kiểm tra khoảng cách tâm và độ không song song theo phương đứng của đường tâm hai lỗ hộp

1. chi tiết; 2. trục tâm; 3. đồng hồ


Hình 3.4. Sơ đồ kiểm tra độ song song và khoảng cách tâm hai lỗ theo hai phương đứng và ngang đồng thời.

1. đồng hồ đo phương đứng; 2. đồng hồ đo phương ngang; tay treo đồng hồ; 4,2. trục tâm

- Kiểm tra khoảng cách từ tâm lỗ đến cơ bản của hộp. 

- Kiểm tra độ vuông góc giữa tâm các lỗ.

Hình 3.6. Kiểm tra độ vuông góc của hai lỗ trên hộp.

a. dùng đồng hồ so; b. dùng calip chuyên dùng

- Kiểm tra độ vuông góc của lỗ và mặt đầu.

Tham khảo thêm tiến trình công nghệ gia công thân máy Diesel và hộp tốc độ máy tiện 1K62 ở trang 119 - 121 Tài liệu Công nghệ chế tạo máy Đại học Bách Khoa Hà Nội nhé.

ca-pub Công nghệ chế tạo máy: Phương pháp gia công Bánh vít - Blog Công nghệ HCV [congnghehcv]

Ở chủ đề quy trình công nghệ gia công chi tiết bánh răng, chúng ta cần tìm hiểu vấn đề liên quan đến chi tiết tương tự đó chính là chi tiết trục vít bánh vít.  Trong khuôn khổ bài viết này, chúng ta sẽ cùng Blog Công nghệ HCV  tìm hiểu về đặc điểm bộ truyền trục vít -  bánh vít  và các phương pháp gia công bánh vít.

 Phương pháp gia công Bánh vít

Link tải file bài viết Nếu cần, bạn có thể tham khảo  Cách tải file tài liệu trên Blog Công Nghệ HCV về máy tính tại đây nhé.

1. Đặc điểm của bộ truyền trục vít – Bánh vít

  • Dao hoàn toàn giống trục vít ăn khớp với bánh vít nhưng có đường kính lớn hơn trục vít một lượng bằng khe hở hướng kính.

  • Có thể thực hiện trên máy phay lăn răng hoặc máy phay ngang.

2. Có các phương pháp gia công Bánh vít như sau:

  • Cắt bằng dao phay lăn: Tiến dao hướng kính

Đường kính dao (tâm) phay lăn gá sao cho đi qua mặt phẳng đối xứng của bánh vít.

Dao và phôi quay theo tỷ số truyền xác định, dao hoặc chi tiết còn có chuyển động chạy dao hướng kính.

Khi đạt chiều cao răng cần cho chi tiết quay thêm 1-2 vòng để tăng độ chính xác.

Có năng suất cao .

Đỉnh răng bánh vít dễ bị cắt lẹm (do góc nâng ở đỉnh bánh vít khác góc xoắn của dao), do vậy nếu góc nâng của trục vít với bánh vít lớn hơn từ 60 - 80 thì không nên dùng để gia công lần cuối.

  • Có thể dùng dao phay lăn bánh răng để gia công nhưng sai số sẽ lớn, nhất là khi dao có đường kính lớn.

Dao phay bánh vít có góc hớt lưng (góc sau) nhỏ hơn dao phay lăn bánh răng.

Độ nhẵn mặt răng không cao.

Hình 5.30. Gia công bánh vít bằng dao phay lăn theo phương pháp tiến dao hướng kính

Hình 5.31. Bánh vít bị cắt lẹm khi gia công bánh vít bằng  phương pháp tiến dao hướng kính

Phương pháp chế tạo bánh vít bằng cách Tiến dao tiếp tuyến:

Đường tâm dao lăn và tâm phôi cách nhau một khoảng bằng khoảng cách tâm trục vít - bánh vít.

Dao quay tròn tạo chuyển động cắt và chuyển động tiếp tuyến.

Chi tiết quay tròn cùng với dao tạo thành chuyển động bao hình.

Chi tiết có chuyển động vi sai để bù lại chuyển động tiếp tuyến của dao.

Dao có phần côn và phần trụ, góc côn bằng 100 150 nhằm cắt hết chiều cao răng mà khi cắt thì chiều sâu cắt không tăng đột ngột. 

Phương pháp này cho năng suất thấp nhưng hay dùng vì, độ nhẵn mặt răng cao, răng không bị cắt lẹm và dễ điều chỉnh khoảng cách tâm.

Hình 5.32. Sơ đồ gia công bánh vít bằng dao phay lăn theo phương pháp tiến dao tiếp tuyến

Phương pháp chế tạo bánh vít bằng cách Tiến dao hướng kính và tiếp tuyến:

Dùng dao phay lăn Hình trụ, chạy hướng kính (nhằm tăng năng suất) khi đạt khoảng cách tâm thì chạy dao tiếp tuyến (giảm độ nhám) nên khắc phục nhược điểm của cả hai phương pháp.

Cắt bằng dao quay

+ Dùng trong sản xuất nhỏ khi không có dao phay chuyên dùng 

+ Dao có một lưỡi giống hoàn toàn dao phay lăn 

+ Chuyển động cắt và tạo hình giống như phương pháp chạy dao tiếp tuyến

+ Có thể thay đổi được đường kính dao phù hợp với trục vít ăn khớp

+ Để tăng năng xuất có thể lắp nhiều lưỡi dao. Răng trước cắt thô, răng sau cắt tinh.

Hình 5.33. Gia công bánh vít bằng dao quay một lưỡi


Hình 5.34. Sơ đồ trục dao với ba lưỡi cắt để gia công bánh vít

- Gia công tinh bánh vít thường dùng Phương pháp cà răng. Dao cà dạng trục vít, có nhiều rãnh trên mặt vít.

Các rãnh tạo ra các lưỡi cắt có góc sau = 00

Bề rộng mặt sau b = 0,02 0,05mm, góc trước = 60 70

Khi mài chỉ mài mặt sau vì nó ảnh hưởng trực tiếp đến độ chính xác.

Dao cà bánh vít

Hình 5.32. Dao cà bánh vít

Gần đây có thể mài cà (còn gọi là mài khôn) bánh vít

Cà răng nhằm nâng cao độ nhẵn, độ chính xác biên dạng, giảm bớt sai số bước.

Có hai cách cà bánh vít

  • Cà tự do chi tiết quay tự do, độ chính xác đạt được tùy thuộc vào độ chính xác của chi tiết trước khi cà và độ chính xác của dao,

  • Cà cưỡng bức dao và chi tiết quay theo một xích truyền động chính xác, vì vậy độ chính xác cà phụ thuộc vào độ chính xác của xích truyền động 

Như vậy, chúng ta đã tìm hiểu về các phương pháp gia công bánh vít. Bạn có thể tìm hiểu các bài viết khác liên quan đến chủ đề phương pháp gia công các chi tiết máy điển hình trên blog công nghệ hcv.

Bài tập lớn Công nghệ chế tạo máy: Thiết kế quy trình công nghệ gia công chi tiết Cần Đỡ Trục - Ví dụ mẫu - Blog công nghệ HCV

Bài tập lớn công nghệ chế tạo máy

Bài tập lớn công nghệ chế tạo máy

Các bạn sinh viên khi học tập về công nghệ chế tạo máy đều phải trải qua một phần việc rất hay và thú vị, mặc dù là khó khăn, đó chính là Bài tập lớn của Học phần Công nghệ chế tạo máy.

Dưới đây là một ví dụ về nhiệm vụ trong bài tập lớn công nghệ chế tạo máy mà Công nghệ HCV gửi tới các bạn học viên ngành Cơ khí.

Tên nhiệm vụ: Thiết kế quy trình công nghệ gia công chi tiết Cần Đỡ Trục

File word: Nội dung cụ thể của Bài tập lớn Công nghệ Chế Tạo Máy

Nếu cần, bạn có thể tham khảo  Cách tải file tài liệu trên Blog Công Nghệ HCV về máy tính tại đây nhé.

Khi phân tích về những kết cấu mái chúng ta đã biết đặc điểm của chi tiết máy dạng hộp “cần đỡ trục” trong nhiệm vụ thiết kế này là một trong những chi tiết máy dạng hộp điển hình. 

Dữ liệu đề bài cho trước đó là sản lượng chế tạo tính trong một năm; Chúng ta sẽ thực hiện nội dung thiết kế bao gồm Nghiên cứu chi tiết gia công, Phân tích chức năng làm việc, Tính công nghệ của kết cấu và Xác định dạng sản xuất…

Số liệu cho trước: Sản lượng 80000 chiếc/năm.

Nội dung cụ thể của Bài tập lớn Công nghệ Chế Tạo Máy này như sau

- Nghiên cứu chi tiết gia công: chức năng làm việc, tính công nghệ của kết cấu … và xác định dạng sản xuất.
- Chọn phôi và phương pháp tạo phôi, tra lượng dư gia công cho các bề mặt gia công.
- Lập tiến trình công nghệ: thứ tự gia công, gá đặt, so sánh các phương án, chọn phương án hợp lí.

Xem thêm: CÔNG NGHỆ CHẾ TẠO CÁC CHI TIẾT DẠNG HỘP

-          Thiết kế nguyên công công nghệ:

  • Chọn máy gia công: MÁY PHAY CNC; Máy tiện vạn năng
  • Vẽ sơ đồ gá đặt có ký hiệu định vị, kẹp chặt, dụng cụ cắt ở vị trí cuối cùng, chỉ rõ phương chiều của các chuyển động. 

  • Ghi kích thước, độ bóng, dung sai của các nguyên công đang thực hiện.

  • Trình bày các bước: chọn dao (loại dao và vật liệu làm dao), tra các chế độ cắt: n,s,t và tính thời gian gia công cơ bản cho từng bước công nghệ. Tất cả những nội dung này, có thể được thể hiện trong một văn bản được Phê duyệt có tên là Quy trình công nghệ.

- Tính lượng dư gia công. 

- Tính toán chế độ cắt cho nguyên công thiết kế đồ gá.

- Thiết kế đồ gá:

+ Vẽ sơ đồ nguyên lý cho đồ gá. 

Xem thêm: Bài giảng Đồ Gá - Tải về file pdf, PPT Dowload miễn phí tốc độ cao - Blog Yêu Cơ khí YCK2020

+ Chọn kết cấu đồ gá và trình bày nguyên lý làm việc của đồ gá.

+ Tính lực kẹp cần thiết, lực kẹp của cơ cấu kẹp.

+ Tính sai số chuẩn và so sánh với dung sai của nguyên công đang thực hiện trên đồ gá.

+ Tính sức bền cho các chi tiết chịu lực.

Đây là bản xem trước file word Bài tập lớn công nghệ chế tạo máy được đề cập ở trên.

Sau khi thực hiện “Tiến trình công nghệ gia công chi tiết hộp” chúng ta cũng phải thực hiện các bước kiểm tra chất lượng sản phẩm sau gia công như bình thường.

Để làm tốt nhiệm vụ bài tập lớn công nghệ chế tạo máy như thế này, chúng ta có thể cần tham khảo các tài nguyên được chia sẻ trên Blog công nghệ HCV như sau:

Chúc các bạn thực hiện tốt Nhiệm vụ của bài tập lớn Công nghệ chế tạo máy

Công nghệ chế tạo máy: Phương pháp Chế tạo các Chi tiết máy dạng Trục - Blog Công nghệ HCV - congnghehcv

Chi tiết máy dạng trục là một trong những chi tiết điển hình trong những kết cấu cơ khí, chúng ta cùng tìm hiểu việc gia công chế tạo các chi tiết máy dạng trục thông qua: đặc điểm chung của chi tiết máy dạng  trục;  điều kiện kỹ thuật chế tạo;  vật liệu và phôi dùng để chế tạo trục; đặc biệt chú ý tới Chuẩn gia công,  vật liệu và tính công nghệ trong kết cấu của chi tiết dạng trục. Bạn có thể tìm lại bài viết này bằng các từ khóa sau: công nghệ chế tạo máy, đặc điểm chung của chi tiết máy dạng trục, tính công nghệ trong kết cấu chi tiết máy dạng trục. 

Phương Pháp Chế Tạo Các Chi Tiết Dạng Trục



Tải file bài này Nếu cần, bạn có thể tham khảo Cách tải file tài liệu trên Blog Công Nghệ HCV về máy tính tại đây nhé.

1. Đặc Điểm Chung Chi Tiết Dạng Trục

Hình Một số chi tiết dạng trục trong kết cấu cơ khí

- Trục là chi tiết được dùng khá phổ biến nó thuộc dạng các chi tiết tròn  xoay. Tuỳ theo kết cấu của trục cụ thể, ta có các loại:

+ Trục trơn: l/d < 4 là trục ngắn; l/d = 4 10 là trục trơn thường; l/d >10 là trục dài.

+ Trục bậc: Trên suốt chiều dài L của trục có một số kích thước đường kính khác nhau, trên trục còn có then; then hoa; có ren …

+ Trục rỗng là loại trục rỗng giữa có tác dụng giảm trọng lượng và cũng có thể làm mặt lắp ghép.

+ Trục răng loại trục mà trên đó có bánh răng liên tục. 

+ Trục lệch tâm: trục khuỷu; trục cam: là loại trục có những cổ trục không cùng nằm trên một đường tâm.

Sau khi xem xét đặc điểm của chi tiết dạng trục, ta sẽ phân tích các điều kiện kỹ thuật khi chế tạo trục.

Công Nghệ Chế Tạo Máy: Công Nghệ Chế Tạo Các Chi Tiết Dạng Càng - [Congnghehcv]

Chi tiết máy dạng càng có đặc điểm kỹ thuật như thế nào? Điều kiện kỹ thuật và vật liệu chế tạo ra sao? Blog Công nghệ HCV mời các bạn cùng tìm hiểu trước khi vào nghiên cứu về Tính công nghệ trong kết cấu chi tiết máy dạng càng.

Được xem nhiều nhất All