Các phương pháp tiện côn trên máy tiện vạn năng
Trước khi vào thực hành gia công bề mặt côn trên máy tiện vạn năng, bạn có thể cần phải xem lại Các yếu tố của bề mặt côn và Các loại côn tiêu chuẩn. Các nội dung này có thể được đề cập trong các Giáo trình Tiện .
Giáo trình lí thuyết chuyên môn nghề Tiện
Bài viết này giới thiệu Các phương pháp tiện côn trên máy tiện vạn năng, ở đó có phân tích các chú ý khi tiện côn và giới thiệu: Trình tự Gia công mặt côn bằng dao tiện bản rộng; Trình tự tiện côn bằng cách xoay xiên bàn trượt dọc phụ; Trình tự tiện côn bằng xê dịch ngang ụ động và Trình tự tiện côn trong bằng cách xoay xiên bàn trượt dọc phụ. Bạn có thể tìm lại bài viết này bằng các từ khóa sau: Phương pháp tiện côn, Trình tự tiện côn, Quy trình gia công mặt côn, các bước Tiện côn trên máy tiện vạn năng, CongngheHCV.
Gia công bề mặt côn bằng Dao Tiện bản rộng
Phạm vi áp dụng phương pháp gia công côn bằng dao tiện bản rộng
- Trong bản vẽ, các chi tiết đôi khi có vạt cạnh nghiêng 300, 450, 600, … ở phần đầu của chi tiết nhằm mục đích chi tiết không còn cạnh sắc (còn gọi là làm cùn cạnh sắc), hoặc làm phần dẫn hướng cho lắp ghép sau này. Khi đó, ta sử dụng dao rộng bản để gia công phần cạnh vát này. Đây chính là phương pháp gia công côn bằng dao rộng bản.
Phương pháp gia công mặt côn bằng dao rộng bản chỉ áp dụng cho những chi tiết có độ cứng vững cao và có chiều dài côn ngắn (thường nhỏ hơn từ 10 – 15mm); hoặc chi tiết có góc nghiêng không lớn, cũng áp dụng được cho gia công bề mặt côn có yêu cầu về độ chính xác và độ nhám bề mặt không cao.
Khi gia công các bề mặt côn bằng dao tiện rộng bản cần phải tuân thủ theo một trình tự nhất định để mang lại hiệu quả cao nhất.
Trình tự gia công mặt côn bằng dao tiện bản rộng
Bước 1: Chuẩn bị
Dao được gá theo dưỡng chuyên dùng hoặc dao được gá theo thước đo góc vạn năng. Khi gá dao theo thước đo góc vạn năng, trước tiên phải điều chỉnh góc được tạo bởi hai cạnh của thước (một cạnh của thước song song với đường tâm của phôi, một cạnh là cạnh của thanh đo, song song với đường sinh côn) cho phù hợp với góc nghiêng a của bề mặt côn cần tiện.
Bước 2: Điều chỉnh dao gia công côn
Trước khi điều chỉnh dao cần phải đảm bảo dao đã được gá thật đúng tâm và đường trung bình của thân dao phải vuông góc với đường tâm máy.
Đối với gá dao theo thước đo góc vạn năng, áp một cạnh thước vào mặt trụ của phôi hoặc mặt ngoài của mâm cặp bằng tay trái, tay phải điều chỉnh ổ dao để lưỡi cắt chính của dao tiện rộng bản tiếp xúc với cạnh còn lại của thước, kiểm tra độ chính xác bằng khe hở ánh sáng giữa lưỡi cắt chính và cạnh của thước, đồng thời không kẹp chặt ổ dao với bàn dao dọc trên. Chỉ kẹp chặt ổ dao sau khi đã điều chỉnh lưỡi cắt chính và cạnh của thước.
Đối với dao gá theo dưỡng chuyên dùng, tay trái cầm dưỡng, áp một cạnh của dưỡng vào bề mặt trụ của phôi, tay phải điều chỉnh dao sao cho lưỡi cắt chính tiếp xúc cạnh còn lại của dưỡng. Độ chính xác được kiểm tra bằng khe hở ánh sáng giữa lưỡi cắt chính và cạnh của dưỡng, điều chỉnh đạt yêu cầu khi không còn khe hở ánh sáng.
Bước 3: Quá trình cắt gọt hình thành bề mặt côn
Sau khi điều chỉnh xong, bỏ thước đo góc vạn năng hoặc dưỡng ra, kẹp chặt ổ dao, tịnh tiến dao vào phôi để cắt gọt.
Quá trình cắt gọt hình thành bề mặt côn:
- Đối với côn ngoài, có thể thực hiện chạy dao dọc bằng cách quay tay quay của bàn xe dao dọc trên hoặc quay vô lăng của bàn xe dao dọc chậm và đều, cũng có thể được thực hiện quay tay bàn xe ngang chậm, đều để hình thành bề mặt côn với chiều dài và độ nhám theo yêu cầu.
- Đối với mặt côn trong, thực hiện chạy dao dọc bằng tay để đưa dao tiện vào bên trong lỗ bằng cách quay tay quay của bàn xe dao dọc trên hoặc quay vô lăng của bàn xe dao dọc. Sau đó mới thực hiện chạy dao ngang để hình thành bề mặt côn, bằng cách quay tay bàn xe ngang chậm và đều theo chiều ngược kim đồng hồ.
Bước 4: Kiểm tra
Kiểm tra là một phần việc thường xuyên và cần thiết trong gia công trên máy vạn năng. Hãy kiểm tra mặt côn cẩn thận, nhất là trong loạt gia công đầu tiên.
Bước 5: Vệ sinh máy móc và nơi thực tập
Sau buổi thực tập phải vệ sinh máy và nơi thực tập:
- Dùng tay đóng các công tắc của máy, đảm bảo an toàn điện.
- Dùng cọ, bàn chải quét sạch phoi trên máy.
- Dùng cọ, giẻ lau sạch, lau khô các khe của máy.
- Bơm dầu cho máy, chống gỉ.
- Dọn và đổ phoi đúng nơi qui định.
- Trả lại các thiết bị, đồ dùng học tập đúng nơi qui định.
- Làm vệ sinh nhà xưởng nơi thực hành.
Nếu dùng Dao rộng bản chỉ Tiện được mặt côn ngắn, chi tiết cứng vững, thì Phương pháp tiện côn bằng cách xoay xiên bàn trượt dọc phụ là phương pháp vạn năng, có thể gia công được các mặt côn trong và mặt côn ngoài có góc côn bất kỳ. Phần tiếp theo ta cùng tìm hiểu “Phương pháp tiện côn bằng cách xoay xiên bàn trượt dọc phụ”.
2. Tiện côn bằng cách xoay xiên bàn trượt dọc phụ
Trước khi vào gia công tiện côn trên máy tiện vạn năng, bạn cũng nên tìm hiểu về Phương pháp tiện côn bằng cách xoay xiên bàn trượt dọc phụ để phòng tránh Khuyết tật khi tiện côn nhé.
cấu tạo bàn trượt máy công cụ
Khi gia công côn bằng cách xoay xiên bàn trượt dọc phụ cần phải tuân thủ theo một trình tự nhất định. Đây là kĩ năng hình thành được do quá trình thực tập chăm chỉ. Tham khảo trình tự sau đây để áp dụng hiệu quả trên máy tiện vạn năng trong công việc gia công các bề mặt côn.
Trình tự tiện côn bằng cách xoay xiên bàn trượt dọc phụ
Bước 1: Chuẩn bị.
Để xoay bàn trượt dọc phụ, phải tháo lỏng hai mũ ốc hãm chặt bàn trượt dọc phụ với đế, bạn cần chuẩn bị đủ dụng cụ để gá dao, gá phôi và các dụng cụ gá lắp dùng cho máy tiện khác.
Sau khi thực hiện bước này, yêu cầu Dao tiện được gá đúng tâm chi tiết gia công.
Bước 2: Điều chỉnh bàn trượt dọc phụ
Tháo lỏng hai mũ ốc hãm chặt bàn trượt dọc phụ với đế, xoay bàn trượt dọc phụ sang phải theo chiều kim đồng hồ so với vị trí tương đối của bàn trượt ngang trên xe dao.
Bước 3: Xác định giá trị góc côn cần gia công
Kiểm tra góc đã xoay với độ chính xác đến 10 nhờ có vạch chia độ trên đế quay.
Bước 4: Chọn chế độ cắt hợp lý và gia công chi tiết.
Xiết chặt hai mũ ốc để hãm chặt bàn trượt trên đế.
Kết hợp kiến thức về nguyên lý cắt gọt và kinh nghiệm thực tế, Chọn chế độ cắt hợp lý và gia công chi tiết đến khi hoàn thành mặt côn.
Bước 5: Kiểm tra.
Dùng dụng cụ kiểm tra độ côn cho lần gia công đầu, sau đó điều chỉnh nếu chưa đạt, ổn định ta có thể gia công côn hàng loạt chi tiết.
Bước 6: Vệ sinh máy móc, dụng cụ và nơi làm việc.
3. Tiện côn bằng xê dịch ngang ụ động
Phạm vi ứng dụng của phương pháp Tiện côn bằng xê dịch ngang ụ động.
Trên máy tiện vạn năng, phương pháp này không thể tiện bề mặt côn trong và cũng không thể tiện côn ngoài với phôi được định vị một đầu trên mâm cặp, một đầu chống tâm. Trước khi gia công, bạn cần tính toán Khoảng dịch chuyển ngang thân ụ sau bằng công thức: H = Ltana = L(D - d)/2l (mm)
Gia công côn bằng dịch chuyển ngang thân ụ động chỉ dùng để gia công các bề mặt côn ngoài có chiều dài côn lớn mà không thể và các bề mặt côn có yêu cầu độ bóng bề mặt cao.
Khi gia công côn bằng xê dịch ngang ụ động cần phải tuân thủ theo một trình tự nhất định để mang lại hiệu quả trong gia công các bề mặt côn.
Trình tự tiện côn bằng xê dịch ngang ụ động
Bước 1: Chuẩn bị.
- Khoan lỗ tâm hai mặt đầu của phôi;
- Dao được gá đúng tâm chi tiết gia công.
- Gá phôi trên hai mũi chống tâm.
Bước 2: Tính toán khoảng dịch chuyển H và xê dịch ngang ụ động.
Khoảng dịch chuyển ngang thân ụ sau H được xác định bằng công thức:
H = Ltana = L(D - d)/2l (mm)
Sử dụng đồng hồ so điều chỉnh thân ụ sau dịch chuyển ngang bằng vít điều chỉnh lắp ở sườn bên của thân ụ sau, sao cho phôi được gá lệch đi so với tâm của máy.
Bước 3: Kiểm tra khoảng xê dịch ngang của thân ụ sau
Kiểm tra khoảng xê dịch ngang của thân ụ sau bằng cách gá 1 chi tiết côn mẫu (có độ côn đúng với độ côn cần gia công) lên hai mũi tâm.
Dùng đồng hồ so gá trên bàn xe dao để đầu đo tiếp xúc với đường sinh của chi tiết và điều chỉnh vạch số về số 0. Đưa xe dao dịch chuyển dọc theo đường sinh của chi tiết mẫu, nếu vạch số luôn chỉ ở vị trí số 0 thì góc côn đúng.
Bước 4: Chọn chế độ cắt hợp lý và thực hiện vận hành máy tiện gia công chi tiết có bề mặt côn theo yêu cầu.
Chọn chế độ cắt tương tự như khi tiện trụ ngoài để gia công chi tiết côn bằng phương pháp dịch chuyển ngang thân ụ sau.
Bước 5: Kiểm tra.
Kiểm tra thường xuyên để điều chỉnh và kiểm tra sau gia công để phân loại sản phẩm. Hãy để riêng phế phẩm và thứ phẩm sau khi kiểm tra bằng dụng cụ hoặc bằng mẫu.
4. Tiện côn trong bằng cách xoay xiên bàn trượt dọc phụ
Để tiện côn trong bằng cách xoay xiên bàn trượt dọc phụ, ta sẽ xoay bàn trượt dọc phụ sang trái, ngược chiều kim đồng hồ so với vị trí tương đối của bàn trượt ngang trên xe dao. Muốn xoay được bàn trượt dọc phụ, ta phải chuẩn bị đủ dụng cụ tháo lắp, dụng cụ đo, phải tháo lỏng hai mũ ốc hãm chặt bàn trượt dọc phụ với đế. Bạn nhớ Chọn chế độ cắt hợp lý để gia công tránh được những khuyết tật thường gặp khi tiện côn nhé.
Đây là trình tự gia công côn trong bằng cách xoay xiên bàn trượt dọc phụ, bạn có thể áp dụng trên máy tiện vạn năng để gia công mặt côn rất hiệu quả.
Trình tự tiện côn trong bằng cách xoay xiên bàn trượt dọc phụ
Bước 1: Chuẩn bị
Nhớ gá dao và gá phôi đạt yêu cầu. bao gồm: Dao được gá đúng tâm chi tiết gia công.
Bước 2: Điều chỉnh bàn trượt dọc phụ
Tháo lỏng hai mũ ốc hãm chặt bàn trượt dọc phụ với đế, xoay bàn trượt dọc phụ sang phải theo chiều kim đồng hồ so với vị trí tương đối của bàn trượt ngang trên xe dao.
Bước 3: Xác định giá trị góc côn cần gia công
Kiểm tra góc đã xoay với độ chính xác đến 10 nhờ có vạch chia độ trên đế quay.
Bước 4: Chọn chế độ cắt hợp lý và gia công chi tiết.
Xiết chặt hai mũ ốc để hãm chặt bàn trượt trên đế. Chọn chế độ cắt hợp lý và gia công chi tiết.
Bước 5: Kiểm tra và phân loại sản phẩm
Bước 6: Vệ sinh công nghiệp.
Vệ sinh công nghiệp bao gồm các phần việc vệ sinh máy tiện và dụng cụ; luôn ghi nhớ công tác đảm bảo an toàn điện.
Trên đây là Các phương pháp tiện côn trên máy tiện vạn năng, CongngheHCV rất hi vọng sẽ hữu ích với các bạn đang học nghề tiện, chúc các bạn yêu mến nghề gia công cơ khí.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét
Hãy bình luận bằng tiếng Việt có dấu và Luôn tôn trọng người dùng khác, bạn nhé.